Đề bài: Phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong chiếc thuyền ngoài xa
Bài làm:
Nguyễn Minh Châu (1930-1989), là một trong những cây bút tiên phong của văn học Việt Nam thời kì đổi mới. Ông đã để lại nhiều tác phẩm hay, có giá trị. Chiếc thuyền ngoài xa là một tác phẩm xuất sắc của Nguyễn Minh Châu, đọc tác phẩm ắt hẳn chúng ta sẽ không thể quên về người đàn bà hàng chài với một cuộc đời và số phận đau thương.
Tác phầm Chiếc thuyền ngoài xa được kể lại qua lời kể của nhân vật Phùng, một người lính vừa bước ra từ cuộc chiến tranh nhiều đau thương mất mát. Để có một bộ lịch nghệ thuật về thuyền và biển thật ưng ý, trưởng phòng đề nghị nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đi thực tế chụp bổ sung một bức ảnh với cảnh biển buổi sáng có sương mù. Nhân chuyến đi thăm Đẩu, người bạn chiến đấu năm xưa, giờ đang là chánh án huyện, Phùng đi tới một vùng biển từng là chiến trường cũ của anh thời chống Mĩ. Đã mấy buổi sáng mà anh vẫn chưa chụp được một bức ảnh nào. Sau một tuần lễ, Phùng đã chụp được một bức ảnh tuyệt đẹp về chiếc thuyền ngoài xa. Tác giả mô tả bức tranh tuyệt vời kia đồng thời với cuộc sống của một gia đình làng chài, một gia đình nhiều đau thương.
Trong tác phẩm, nhân vật người đàn bà hàng chài chính là tâm điểm trong câu chuyện của Phùng. Nhân vật này chủ yếu xuất hiện trong phát hiện thứ hai của phùng về chiếc thuyền chài lưới và xuất hiện trong chính câu chuyện cuộc đời chị kể ở tòa án huyện. Qua đó, cuộc đời, số phận, tích cách, cảnh ngộ của chị gây xúc động, trăn trở đối với tác giả và người đọc.
Người đàn bà ấy trạc ngoài 40, hình dáng cao lớn thô kệch, rỗ mặt, khuôn mặt ấy mệt mỏi sau những đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và buồn ngủ, dáng đi chậm chạp như bà già, tấm lưng áo bạc phếch và rách rưới. Cuộc đời nhọc nhằn, lam lũ, vất vả, đau khổ đã làm cho diện mạo xấu xí của chị ngày càng trở nên đậm nét. Số phận của người đàn bà ấy thật bất hạnh và đầy bi kịch. Vốn sinh ra trong một gia đình khá giả nhưng người đàn bà hàng chài lại là một người có ngoại hình xấu xí. Cái xấu đã đeo đuổi chị như định mệnh suốt từ nhỏ đến lớn. Vì túng quẫn, đói nghèo lại đông con, lão chồng của chị từ một anh con trai hiền lành nhưng cục tính đã trở nên vũ phu “ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng”. Cứ khi nào lão thấy khổ quá là lại lôi chị ra đánh để trút giận, như đánh một con thú, với lời lẽ cay độc “mày chết đi cho ông nhờ, chúng mày chết hết đi cho ông nhờ”.
Tác giả đã khắc họa đậm nét những chi tiết ngoại hình nhằm giúp người đọc hình dung được cuộc sống khổ đau, bất hạnh của nhân vật. Chị phải chịu đựng về cả nỗi đau thể xác lẫn tinh thần. Thường xuyên bị chồng đánh nhưng người đàn bà ấy vẫn quyết gắn bó với người chồng vũ phu. Trong tâm thức chị luôn lo sợ các con sẽ bị tổn thương, luôn phải che giấu những nỗi đau của mình. Chị hiểu được nguyên nhân sự nghèo khổ của gia đình là do đông con, chồng phải trốn lính, thuyền chật, cuộc sống bấp bênh. Chị hiểu sâu sắc thiên chức làm mẹ, hiểu được bản chất của chồng. Theo chị, ông ta trở nên thô bạo như vậy là do hoàn cảnh quá nghèo, quá khổ. Người chồng vũ phu kia chỉ là nạn nhân của hoàn cảnh sống khắc nghiệt.
Người đàn bà hàng chài là một người phụ nữ nhẫn nhục. Khi bị người chồng đánh, chị không có một phản kháng nào, không chống trả, cũng không chạy trốn. Chị coi việc bị đánh như một phần đã rất quen thuộc của cuộc đời mình. Chị đã phải gửi thằng Phác lên rừng để nó không phải hận bố vì thấy cảnh đã đánh mẹ. Chị không muốn li dị vì không muốn nhìn cảnh các con thấy bố mẹ chia tay. Cũng vì thương con chị đã yêu cầu lão chồng vũ phu mang chị lên bờ mà đánh vì sợ con nhìn thấy.
Thấp thoáng trong người đàn bà ấy là bóng dáng của biết bao phụ nữ Việt Nam nhân hậu, bao dung, giàu lòng vị tha và đức hi sinh.
Qua câu chuyện về người phụ nữ hàng chài, tác giả đã cho thấy đằng sau câu chuyện buồn của gia đình người lao động vùng biển là vẻ đẹp của tình mẫu tử, lòng bao dung và sự hi sinh của người phụ nữ. Đồng thời tác phẩm đã phản ánh một điều, không nên có cái nhìn một chiều về con người và cuộc sống mà cần phải có cái nhìn bao quát và toàn diện hơn.